Nie żyje Maciej Zembaty, tego głosu się nie zapomina

fot. PAP/CAF / Janusz Mazur)

Nie żyje Maciej Zembaty. 67-letni bard zmarł w szpitalu
w poniedziałek, 27 czerwca. O śmierci Zembatego poinformował
na swoim Facebooku Zbigniew Hołdys.

Maciej Zembaty był poetą, satyrykiem, scenarzystą, reżyserem radiowym, muzykiem, bardem i tłumaczem, głównie poezji Leonarda Cohena. Przez wielu uważany był za klasyka polskiego czarnego humoru.

Ukończył średnią szkołę muzyczną w klasie fortepianu. Uczęszczał także do szkoły plastycznej, jednak jej nie ukończył. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim. Pracę magisterską napisał na temat polskiej piosenki i gwary więziennej. Dzięki swym badaniom stał się jednym z pierwszych specjalistów od grypsery. Zadebiutował w 1965 na Festiwalu w Opolu, gdzie uzyskał wyróżnienie jury oraz nagrodę za najlepszy debiut autorski.

W 1972 zetknął się z piosenkami Leonarda Cohena. W ciągu kilku miesięcy przetłumaczył ich kilkanaście, a do dziś – ponad 60. Większość z nich opublikował w tomikach, zarówno w obiegu oficjalnym, jak i poza nim. Wydał także kilka płyt z własnymi aranżacjami i wykonaniami piosenek kanadyjskiego autora. Jego tłumaczenie piosenki Partisan stało się jednym z nieoficjalnych hymnów przywódców Solidarności internowanych w latach stanu wojennego. Album Alleluja sprzedano w ponad 400 tysięcy egzemplarzy, dzięki czemu w 1986 uznany został za złotą płytę. W latach 80. występował w duecie z Johnem Porterem.

W pierwszą rocznicę Sierpnia ‘80 współtworzył Pierwszy Przegląd Piosenki Prawdziwej “Zakazane Piosenki” – imprezę będącą “antyfestiwalem sopockim” prezentującą twórców i twórczość poza peerelowską cenzurą.

W 1972 we współpracy z Jackiem Janczarskim stworzył radiowe słuchowisko Rodzina Poszepszyńskich, które stała się jedną ze sztandarowych audycji rozrywkowych Polskiego Radio. Tworzone i nadawane było z dłuższymi przerwami na przestrzeni 25 lat, a jego bohaterowie stali się parodią postaci znanych z innych seriali radiowych takich jak Matysiakowie i W Jezioranach.

W latach siedemdziesiątych związał się też z Programem Trzecim Polskiego Radia gdzie prowadził między innymi autorską audycję “Zgryz”, był też jednym z prezenterów “Zapraszamy do Trójki” – pierwszej i jedynej podówczas audycji nadawanej “na żywo” z telefonicznym udziałem słuchaczy.

Poza tłumaczeniami z angielskiego i własną twórczością, opublikował także kilka przekładów wierszy i piosenek autorów rosyjskich, głównie tzw. pieśni błatnych. Przez wiele lat Zembaty współpracował także z polskimi reżyserami. Zasłynął jako scenarzysta i autor muzyki do kilku filmów, m.in. Około północy (1977), Sam na sam (1977) i serialu telewizyjnego Siedem życzeń (1984). W tym ostatnim użyczył również głosu kotu o imieniu Rademenes.

Do legendy przeszła żartobliwa piosenka “pogrzebowa” Zembatego – Ostatnia posługa, śpiewana na melodię marsza żałobnego Chopina, która, jak podkreślali socjologowie, przełamała pewne tabu dotyczące społecznej obyczajowości związanej ze śmiercią i pochówkiem, uwalniając ją od obowiązkowej celebry i urzędowego smutku.

Źródło : WP.pl