Zmarł Eugeniusz Szulborski – uznany poeta , satryryk ,animator życia literackiego na Podlasiu
EUGENIUSZ SZULBORSKI(1938 – 2011)
|
18 września 2011 r. nad ranem zmarł po operacji w szpitalu w Białymstoku EUGENIUSZ JÓZEF SZULBORSKI, literat (poeta i satyryk), historyk, animator życia literackiego na Podlasiu, od 8 listopada 2010 r. prezes Białostockiego Oddziału Związku Literatów Polskich, prezes Nauczycielskiego Klubu Literackiego w Białymstoku w latach 1987-1991 oraz 1993-1994, pomysłodawca i pierwszy redaktor kwartalnika NKL „Najprościej” (1988-1994). Pisał też pod pseudonimem: Józef Szulski. Pochowany został w dniu 20 września 2011 r. na Cmentarzu Miejskim
w Białymstoku.
Eugeniusz Szulborski urodził się 12.08.1938 r. w Zalesiu Nowym (powiat Wysokie Mazowieckie). Rodzice: Mieczysław i Józefa z domu Łapińska.
Ojciec Mieczysław walczył w szeregach VI Brygady Wileńskiej AK i wraz
z bratem Zygmuntem zginął w 1948 r.
E. Szulborski ukończył w 1959 r. II LO dla Pracujących w Białymstoku.
W latach 1972-1976 studiował historię na UMCS w Lublinie, uzyskując tytuł magistra. Pracował jako ślusarz-spawacz w Wagonowni w Białymstoku (1956-1959), urzędnik w Obwodowym Urzędzie Miar (1962-1964), nauczyciel zawodu i historii w Zespole Szkół Zawodowych CZSP (1964-1981), nauczyciel historii w Technikum Elektrycznym (1981-1986), metodyk historii w Kuratorium Oświaty w Białymstoku (1986-1990). Od 1992 do końca kwietnia 2011 pracował w Galerii Slendzińskich (w wymiarze na pół etatu). Żona: Marianna Szulborska, z domu Czubata, także związana z Nauczycielskim Klubem Literackim w Białymstoku. Dzieci: Joanna (1966), doktor nauk humanistycznych i Jarosław (1969), magister inżynier elektryk. Joanna Szulborska-Łukaszewicz mieszka w Krakowie i jest autorką tomiku poezji …w galerii moich myśli… (Kraków 2004).
E. Szulborski debiutował jako poeta w lubelskiej „Kamenie” (1966). W latach 1968-1972 był prezesem Białostockiego Ośrodka Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy. Był członkiem Klubu Literackiego przy Olsztyńskim Oddziale ZLP, członkiem Nauczycielskiego Klubu Literackiego w Białymstoku od momentu jego utworzenia w 1969 r. Kiedy 4 kwietnia 1987 r. Nauczycielski Klub Literacki przy Zarządzie Okręgu Związku Nauczycielstwa Polskiego (prezesem ZO ZNP była wtedy Irena Grabowiecka) został reaktywowany po stanie wojennym,
E. Szulborski został jego prezesem (od kwietnia 1987 do września 1991 oraz od kwietnia 1993 do października 1994).
Z jego inicjatywy od maja 1988 r. organizowany jest konkurs poetycki
„O Buławę Hetmańską” oraz związane z rozstrzygnięciem konkursu dwudniowe nauczycielskie spotkania literackie.
Od maja 1988 r. E. Szulborski redagował biuletyn NKL kwartalnik „Najprościej” (do końca 1994, numery 1 – 26); dziesięć pierwszych numerów podlegało cenzurze i ukazywały się bez bieżącej numeracji. W roku 1995 otrzymał nagrodę literacką „Głosu Nauczycielskiego” za utworzenie i redagowanie „Najprościej” i współudział w organizowaniu konkursu poetyckiego„O Buławę Hetmańską”.
Od roku 1988 redagował, opracowywał i przygotowywał do druku liczne publikacje literackie, zarówno autorów z białostockiego NKL, jak i z innych regionów (takich autorów jak: Tadeusz Gicgier, Andrzej Wojciech Guzek, Apolinary Nosalski, Janina Soszyńska i wielu innych). Wydawnictwa przygotowywane były niejednokrotnie techniką światłokopii, początkowo w postaci maszynopisu, a od 1994 r. – skład komputerowy. Ponadto od 12 maja 1990 r. E. Szulborski przez kilka lat sprawował obowiązki prezesa Klubu Literackiego przy Białostockim Oddziale Związku Literatów Polskich.
Spuścizna literacka E. Szulborskiego obejmuje przede wszystkim wiersze liryczne, przy czym poeta sięgał i do takich form, jak rubajjat, sonet czy haiku. Na osobną uwagę zasługują wiersze dla dzieci opublikowane ostatnio w antologii Czarowny świat wierszy (Białystok 2011).
Jest twórcą niepowtarzalnej formy miniatur prozatorskich, czegoś pośredniego pomiędzy prozą, poezją i aforyzmem (poczynając od zbiorku Zegar nie zatrzyma czasu, 1991).
Jako satyryk pisał fraszki i aforyzmy. Jego utwory znalazły się w takich fundamentalnych wydawnictwach, jak: Fraszki polskie. Antologia. Oprac. Józef Bułatowicz. (Kęty 2002); Z fraszką przez stulecia (XV-XX wiek). Antologia. Oprac. Józef Bułatowicz. (Kęty 2005); Księga aforystyki polskiej. Potęga myśli. Oprac. Danuta i Włodzimierz Masłowscy. (Katowice 2002).
Był też krytykiem, autorem licznych recenzji, publikowanych głównie
w „Najprościej”. Na uwagę zasługuje jego szkic Kształtowanie się środowiska literackiego w Białymstoku („Białostocczyzna”, 1999, nr 4, s. 113-134).
E. Szulborski był autorem następujących literackich pozycji zwartych: ● W czekaniu. (WDK i ZW ZSMW, Białystok 1973) – arkusz poet. ● Poprzez sen. (Klub Literacki ZLP, WDK, Białystok 1979) – arkusz poet. ● Wyznania. (Białystok 1988). ● Kobietom. (Białystok 1989 i 1993); ● Winnica. (Białystok 1989; dwa wyd.). ● Rozmowy. (Białystok 1990). ● Dzwony. (Białystok 1990). ● Faraonki. [Fraszki] (Białystok 1991); ● Zegar nie zatrzyma czasu. [Miniat. prozat.] (WOAK, Białystok 1991). ● Śpiączka. [Miniat. prozat.] (Białystok 1992). ● Dekalog. (Białystok 1994). ● Siekiera w garnku. [Miniat. prozat.] (Białystok 1994). ● Obok człowieka. [Miniat. prozat.] (Białystok 1994). ● Kobiety od głów do stóp. Fraszki. [Wraz z Wiesławem Sienkiewiczem] (Białystok 1994); ● Wystarczy pamięć. (Białystok 1995). ● Krawędzią urwiska [Miniat. prozat.] (Ofic. Wydawn. STON 2, Kielce 1996). ● W godzinie niepewności. (Białystok 1996). ● Rozdwojenie. (Ofic. Wydawn. STON 2, Kielce 1996). ● Faraonki. [Fraszki, wyd. II, zmienione] (Białystok 1997). ● Dekalog. (Białystok 1997). ● Jak wiatr. [Rubajjaty] (Białystok 1998). ● Jonasz i paszcza wieloryba. (Białystok 1998). ● Między brzegami milczenia. (Białystok 1999). ● Odbicie. [Miniat. prozat.] (Białystok 1999). ● Pryszcze (Aforyzmy). (Białystok 2000). ● Pielgrzymim szlakiem. (Białystok 2000). ● Bluszcz. [Rubajjaty] (Białystok 2001). ● Salamandra czyli symbolika zwierząt, roślin i kolorów we fraszki ujęta. (Białystok 2001). ● Nazywanie i dotyk. Liryki wybrane. (Białystok 2001). ● Kundle. [Miniat. prozat.] (Białystok 2002). ● Demonkracja. Aforyzmy. (Białystok 2002). ● Teraz i nic. (Białystok 2003). ● Między ja i Ty. (Białystok 2003). ● Furtka. [Miniat. prozat.] (Białystok 2005). ● Impresje warneńskie. [Sonety] (Białystok 2005). ● Sonety niedoskonałe. (Białystok 2005). ● Patrząc w okno. (Białystok 2006). ● W pękniętym lustrze. [Miniat. prozat.] (Białystok 2006). ● Rozmowa z cieniem. Utwory wybrane. [Cykle wierszy i poematy] (Białystok 2007). ● Przestrzeń. (Białystok 2007). ● Trzcina na wietrze. Wiersze wybrane. (Białystok 2007). ● Ślady. [Cykl wierszy] (Białystok 2008). ● Wyjaśniając siebie. [Wraz z Józefą Drozdowską i Reginą Świtoń] (Białystok 2010). ● Przekładaniec. Fraszki. (Białystok 2010). ● Zmienna pogoda. Wybór wierszy. (Kraków 2011). ● I co z tego? [Miniatury nawiązujące do formy haiku] (ZLP, Białystok 2011).
Jako pracownik Galerii Sleńdzińskich był pomysłodawcą i pierwszym redaktorem kwartalnika Galerii „Ananke” (1994-1998), autorem szkiców historycznych o Branickich i wileńskim rodzie malarzy Sleńdzińskich. Przygotował następujące pozycje, wydane przez Galerię Sleńdzińskich: ● Wincenty Sleńdziński. Maxymy. Oprac. i red. E. Szulborski. (Białystok 1988). ● Śladami szkicownika. Księga szkiców Wincentego Sleńdzińskiego z lat 1852-1896. [Katalog wystawy; tekst s. 7-28: E. Szulborski]. (Białystok 1998). ● Ludomir Sleńdziński. Listy do Ireny. Oprac. i red. E. Szulborski. (Białystok 2002). ● Eugeniusz Szulborski. Rzecz o Sleńdzińskich czyli obrazy, dokumenty i pamięć. (Białystok 2004). ● Wincenty Sleńdziński. W chwili zwątpienia. Utwory zebrane. Część literacką zebr. i oprac. E. Szulborski. (Białystok 2006). ● Echa krytyki. O twórczości Ludomira z Wilna Sleńdzińskiego. Red. i oprac. E. Szulborski. (Białystok 2008).
Za pracę zawodową, społeczną i literacką E. Szulborski otrzymał nagrodę od Ministra Oświaty i Wychowania (1976), Ministra Kultury (1979), literacką nagrodę „Głosu Nauczycielskiego” (1995). Uhonorowany odznaczeniami: Zasłużony Działacz Kultury (1979), Zasłużony Białostocczyźnie (1980), Złoty Krzyż Zasługi (1985), Medal Czterdziestolecia (1985), Zasłużony Białostocczyźnie (1988).
Oprac.: K a z i m i e r z S ł o m i ń s k i
Gdzieś czytałam, że jeszcze w marcu br zasiadał w konkursowym jury białostockiej “Satyrbii” w kat. fraszki i aforyzmu.
Na stronach Literaci.eu można też przeczytać o nim kilka stron,
a niektórzy poeci zadedykowali też Jemu swoje wiersze.
“Kiedy umiera poeta, umiera cały świat”.
Podlasie straciło wyjątkowego poetę, twórcę i człowieka.