Wystawa „Sztuka zakazana” . Uchwycić niewyobrażalne

Zobaczyć można na niej dwadzieścia dzieł sztuki ze zbiorów Muzeum wykonanych nielegalnie i z narażeniem życia przez więźniów w niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych. Każdej z prezentowanych fotografii towarzyszy komentarz historyczny oraz fragmenty archiwalnych relacji.

Ekspozycję w Muzeum oglądać można tylko przez dwa tygodnie. Później zobaczy ją publiczność m.in. w Stanach Zjednoczonych.

„Jak uchwycić i wyrazić to co niewyobrażalne? Jak przedstawić całe piekło Auschwitz za pomocą minimalnych środków wyrazu i w atmosferze wiecznego strachu? Jak pokazać strach, bezradność i rozpacz, ale tez tęsknotę za wolnością? Jak w nieludzkim świecie Auschwitz nie zatracić człowieczeństwa i resztek godności? Prezentowane na wystawie prace, próba zmierzenia się artystów z obozowym doświadczeniem, w jakimś stopniu pozwalają odpowiedzieć na te pytania” — czytamy w folderze towarzyszącym ekspozycji.

— Prace, których fotografie pokazujemy na wystawie, są bardzo różnorodne, zarówno jeżeli chodzi o tematykę, jak i wykorzystane materiały, czy technikę. Najważniejsze jest jednak to, że za każdą z nich stoi poruszająca opowieść. Dlatego nasza wystawa jest nie tylko spotkaniem ze sztuką, ale także ważną lekcją historii — powiedziała kurator ekspozycji Agnieszka Sieradzka, historyk sztuki z Działu Zbiorów Muzeum.

Wystawa podzielona została na dwie części.

W pierwszej ukazane są obozowe realia — różne sceny z funkcjonowania obozu, a także portrety więźniów.

W drugiej natomiast zobaczyć można różne formy ucieczki od obozowej rzeczywistości: karykatury, album z życzeniami, czy też bajki pisane przez więźniów dla swoich dzieci.

Na większości prezentowanych na wystawie fotografii zobaczyć można prace graficzne, ale są tam także m.in. bransoletka ze scenami z getta łódzkiego odnaleziona w pobliżu komory gazowej na terenie obozu Auschwitz II-Birkenau, czy figurka diabła wykonana w Auschwitz z tasiemki i kawałka drutu, która służyła do przenoszenia nielegalnej korespondencji więźniów.

Wystawę „Sztuka zakazana” można oglądać na terenie byłego obozu Auschwitz I, w budynku pralni obozowej, do końca października.

Autorem fotografii jest Michał Dziewulski.

Komentarze :

-Z jednej strony wśród twórców są takie nazwiska, jak Szajna czy Ruzamski, ludzie którzy do końca byli świadomi, co tworzą – opowiada Krystyna Oleksy, zastępca dyrektora ds. edukacji. - Ruzamski, który dbał o te prace bardziej, niż o swoje życie. Był profesjonalistą świadomy swojej sztuki. Z drugiej strony ten diabełek. Czy to jest dzieło sztuki? Jeśli tak, to bardzo wątpliwej jakości artystycznej. Czy wobec tego należy wyrzucić tego typu twórczość? Tu autorzy nigdy wcześniej, a w wielu wypadkach nigdy później nie zajmowali się sztuka, nie mieli żadnego wykształcenia, a nawet talentu.
Ale czy to dyskwalifikuje te dzieła? Jeżeli ich wartość artystyczna, w dzisiejszym tego słowa znaczeniu, nie jest duża, to czas i miejsce powstania nobilitują te dzieła, do bycia w jednym rzędzie razem z działami Szajny i Ruzamskiego – podkreśla dyrektor.

- Sztuka z jednej strony jest bardzo subiektywnym spojrzeniem artysty.
Z drugiej strony każdemu z nas daje szansę na osobiste lub wręcz zbiorowe przeżycie dzieła – podkreślił Rafał Pióro, zastępca dyrektora. – Jest to głos, obraz, forma, przestrzeń, którą autor przekazuje nam. Pozwala to na intymne, osobiste podejście do każdego dzieła sztuki – dodał dyrektor.

-Dzisiaj, po upływie wielu lat sztuka obozowa nadal jest mało znana. Chcielibyśmy tą wystawą dotrzeć do wszystkich, którzy są zainteresowani tym tematem. Dlatego jest to wystawa fotografii, nie oryginałów. W przyszłym roku będzie mogła ją obaczyć publiczność w Stanach Zjednoczonych – mówi Agnieszka Sieradzka.

Towarzyszyć jej będzie dwudniowa konferencja naukowa, na której specjaliści z muzeów i miejsc pamięci z Izraela, Niemiec, Polski i Stanów Zjednoczonych rozmawiać będą na temat sztuki tworzonej w gettach i obozach koncentracyjnych.

Artyści, których prace można zobaczyć na wystawie

Peter Edel
Maria Hiszpańska
Franciszek Jaźwiecki
Mieczysław Kościelniak
Halina Ołomucka
Stanisława Panasowa-Stelmaszewska
Marian Ruzamski
Josef Sapcaru
Włodzimierz Siwierski
Zofia Stępień
Józef Szajna
Stanisław Trałka
Anonimowy artysta o inicjałach MM
Anonimowi artyści

Źródło : http://pl.auschwitz.org.pl

http://www.oswiecimonline.pl