Wisława Szymborska nie żyje

01 lutego 2012 r. w środę wieczorem, po długiej chorobie zmarła w swoim domu w Krakowie Wisława Szymborska. Miała 89 lat.

Informację o śmierci pisarki podał jej sekretarz – Michał Rusinek. Odeszła we śnie, w domu, wśród przyjaciół i najbliższych.

Wisława Szymborska urodziła się 2 lipca 1923 na Prowencie (obecnie Kórniku) koło Poznania. Była polską poetką, eseistką i krytykiem literackim, tłumaczem, felietonistką; członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Wisława Szymborska Wikipedia Umiejętności, laureatką literackiej Nagrody Nobla w 1996 r., Damą Orderu Orła Białego.

Początkowo mieszkała w Toruniu, później w Krakowie, gdzie chodziła do szkoły powszechnej i gimnazjum. W czasie wojny pracowała na kolei. Wtedy zaczęła pisać pierwsze opowiadania i wiersze. Po wojnie studiowała polonistykę, a następnie socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

W kwietniu 1948 wyszła za mąż za poetę Adama Włodka, z którym rozwiodła się w 1954 r. Następnie związała się z pisarzem Kornelem Filipowiczem, aż do jego śmierci w 1990 r.

Do 1966 była członkiem PZPR. Wyrażała poparcie dla stalinowskich władz PRL po skazaniu w sfingowanym procesie pokazowym duchownych katolickich krakowskiej kurii (aresztowanych pod sfabrykowanymi zarzutami). W 1957 Szymborska nawiązała kontakty z paryską “Kulturą” i Jerzym Giedroyciem.

Pierwsze wiersze opublikowała w krakowskim “Dzienniku Polskim”, następnie w “Walce” i “Pokoleniu”. W tych czasach Szymborska była związana ze środowiskiem akceptującym socjalistyczną rzeczywistość.

W 1949 roku pierwszy tomik wierszy Szymborskiej Wiersze (wg innych źródeł Szycie sztandarów) nie został dopuszczony do druku, gdyż “nie spełniał wymagań socjalistycznych”.

Debiutem książkowym został wydany w roku 1952 tomik wierszy Dlatego żyjemy. Szymborska była członkiem Związku Literatów Polskich oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W latach 1953-1981 była członkiem redakcji “Życia Literackiego”, gdzie od 1968 roku prowadziła stałą rubrykę “Lektury nadobowiązkowe”, które zostały później opublikowane także w formie książkowej. W latach 1981-1983 wchodziła w skład zespołu redakcyjnego krakowskiego miesięcznika “Pismo” .

Szymborska jest nierozerwalnie związana z Krakowem i wielokrotnie podkreślała swoje przywiązanie do tego miasta.

W twórczości Wisławy Szymborskiej ważne miejsce zajmują limeryki, z tego względu zasiadała ona w Loży Limeryków, której prezesem jest jej sekretarz Michał Rusinek. Wisława Szymborska uznawana jest również za twórczynię i propagatorkę takich żartobliwych gatunków literackich, jak lepieje, moskaliki, odwódki i altruiki.

Należy do najczęściej tłumaczonych polskich autorów. Jej książki zostały przetłumaczone na 42 języki, m.in na angielski, francuski, niemiecki, holenderski, hiszpański, czeski, słowacki, szwedzki, bułgarski, albański i chiński.

Jej poezja jest refleksyjna, stawia egzystencjalne pytania a zarazem pełna jest ironii i humoru. Nawet o własnej śmierci Szymborska potrafiła napisać w następujący sposób w wierszu “Nagrobek”:

Tu leży staroświecka jak przecinek
autorka paru wierszy. Wieczny odpoczynek
raczyła dać jej ziemia, pomimo że trup
nie należał do żadnej z literackich grup .

Jej najważniejsze odznaczenia i nagrody to :

• Order Orła Białego (2011)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974)
• Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis
• Nagroda Kościelskich (1990)
• Nagroda Goethego (1991)
• Nagroda Herdera (1995)
• Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1996).
  Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisał: “za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
• Tytuł Człowiek Roku tygodnika Wprost (1996)
• Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa
• Dziecięca Nagroda SERCA za pomoc dla świdnickich dzieci. Za pośrednictwem Jacka Kuronia i jego Fundacji “Pomoc Społeczna SOS” przekazała część Nagrody Nobla na zakup okien do budowanego w Świdnicy Europejskiego Centrum Przyjaźni Dziecięcej.