LESZEK WIERZCHOWSKI EPOPEJA “MILLENIUM czyli Narodziny Solidarności Narodu Polskiego w Gdańsku podczas strajku w 1980 roku”
Dramatyczna epopeja
Leszek Wierzchowski poprzez poetycki dramat paradokumentalny pt. Millenium. Narodziny Solidarności Narodu Polskiego w Gdańsku podczas strajku w 1980 roku ma miejsce w polskiej literaturze współczesnej obok Zbigniewa Herberta , Tadeusza Różewicza, Stanisława Grochowiaka, Sławomira Mrożka, Leona Kruczkowskiego. Ale też miejsce wyjątkowe – poza twórczością epicką noblistki Olgi Tokarczuk – wśród dramatów Doroty Masłowskiej, bogactwa powieści, opowieści i reportaży (Gustaw Herling-Grudziński, Jerzy Pilch, Andrzej Stasiuk, Mariusz Szczygieł, Joanna Bator) oraz literatury obyczajowej, fantastycznej i kryminalnej. Millenium różni się np. od dramatu Różewicza („Kartoteka”) wszystkim: szczegółowym ciągiem zdarzeń, określoną ramą czasową i miejscem, postacie są autentyczne, dynamiczne, emocjonalne, aktywne, w Millenium nie ma cienia abstrakcji Różewicza ani absurdu Mrożka. Wiemy, jak absurdalna była rzeczywistość w roku 1980, a Wierzchowski konstruuje wydarzenia historyczne twardym, celnym, jednoznacznym językiem.
Poeta opisuje moment gwałtownego przełomu w polskiej historii, zmiany w zasadach pracy, relacjach ludzi pracy i władzy, organizacji życia społecznego w Polsce i jej położenia w Europie, początki umierania jednego świata i rodzenia się nowego. Akcja dramatu trwa jedną noc z soboty na niedzielę- z 16 na 17 sierpnia 1980 roku w przełomowym momencie kończącego się strajku zakładowego w Stoczni Gdańskiej i rozpoczynającego się strajku solidarnościowego. Bohaterowie Millenium – to szeroki wachlarz postaci: dwunastu działaczy strajkowych i związkowych, występujących w utworze pod swoimi własnymi nazwiskami, kierownictwo Stoczni Gdańskiej, dziennikarze, robotnicy stoczniowi, rolnicy, nauczycielki i członkowie rodzin strajkujących. We wszystkich aktach każda z postaci ma swoją dłuższą albo krótsze wypowiedzi, uczestniczy w sporach, dyskusjach, dialogach. Akcja jest wartka, intrygująca, pochłania wyobraźnię i wzbudza emocje w próbie objęcia bogactwa doznań i informacji.
Dzieło zawiera Motto, Prolog, pięć aktów, Epilog i Dodatek…
Iwona Sułkowska
poetycki dramat paradokumentalny
